2021-10-08

Zapraszamy do lektury komentarza, w którym opiszemy wpływ środowej podwyżki stóp procentowych na bieżące wyceny jednostek uczestnictwa naszych najbardziej popularnych subfunduszy dłużnych.

  1. Podwyżka stóp procentowych w Polsce była oczekiwana i w dużej mierze wyceniana przez rynek obligacji oraz na rynku instrumentów pochodnych na stopę procentową. Pisaliśmy o tym m.in. w komentarzu „Pułapka historycznych stóp zwrotu” z dnia 26.02.2021. Jednak moment podwyżki i jej skala były dość zaskakujące – zwłaszcza w zestawieniu z wypowiedziami członków Rady Polityki Pieniężnej, która przez cały rok, niemalże do ostatniego momentu komunikowała brak konieczności podwyżek. Nie zostały również spełnione warunki, które niektórzy z niezdecydowanych członków Rady wskazywali publicznie jako niezbędne do zagłosowania za podwyżką. Mimo tego, tak właśnie zagłosowali.
  2. W efekcie rentowności polskich obligacji skarbowych w środę po komunikacie RPP wyraźnie wzrosły, czyli ich ceny spadły, co w największym stopniu przełożyło się na wycenę subfunduszu PKO Obligacji Długoterminowych, który z definicji jest najbardziej wrażliwy na zmianę rynkowych stóp procentowych. Mechanizm ten opisywaliśmy obszernie w komentarzu „Sytuacja na rynku obligacji a wycena PKO Obligacji Długoterminowych” z dnia 09.06.2021.
  3. W najmniejszym stopniu wzrost rentowności od początku roku oraz środowa podwyżka dotknęła PKO Obligacji Skarbowych, którego wyceny są najmniej wrażliwe na oczekiwane i faktyczne (jeśli niespodziewane) podwyżki stóp procentowych. Zwracaliśmy uwagę na możliwość wystąpienia takiej sytuacji zarówno w wyżej wspominanych komentarzach, jak i komentarzuJak pogodzić ogień z wodą?” z 25.03.2021. Konstrukcja portfela PKO Obligacji Skarbowych sprawia, że wzrosty rentowności wynikające z oczekiwanych lub faktycznych podwyżek stóp procentowych nie przekładają się istotnie negatywnie na wyceny obligacji w jego portfelu, natomiast przekładają się pozytywnie na odsetki (kupony) obligacji zmiennokuponowych od daty najbliższego dostosowania kuponu, które wpływają do funduszu w coraz większej wysokości i w ten sposób „zasilają” wycenę jego jednostek.
  4. Spodziewając się wzrostów rentowności/spadków cen obligacji, staraliśmy się przebudować nasze portfele dłużne (nie tylko w bazowych wyżej wspomnianych subfunduszach, ale również w PKO Bursztynowy czy PKO Zabezpieczenia Emerytalnego), w taki sposób aby zminimalizować negatywny wpływ rosnących rentowności. W efekcie, choć ich wyniki od początku roku są ujemne, to zdecydowanie lepsze niż byłyby bez takich decyzji. Podkreślamy jednocześnie, że każdy subfundusz zobowiązany jest do realizacji jego polityki inwestycyjnej i nie ma możliwości wyzbycia się ze swojego portfela papierów wartościowych poniżej statutowych limitów, ponieważ stawałby się wtedy innych subfunduszem niż ten, którego jednostki zdecydował nabyć się klient.
  5. Uważamy, że potencjał dalszego wzrostu rentowności polskich obligacji skarbowych jest mocno ograniczony. Czynnikami wspierającymi taką prognozę są naszym zdaniem:
    • Możliwy spadek dynamiki inflacji w przyszłym roku, w wyniku wygaśnięcia obecnych zaburzeń podażowych, na czele z surowcami energetycznymi oraz efektu bazy – tego samego z którego w dużej mierze wynikają ostatnie wysokie odczyty. Wskaźnik inflacji domyślnie podawany jest w okresie „rok do roku”, co oznacza, że w przypadku skrajnie niskich cen na początku badanego okresu, staje się on nadzwyczaj wysoki. I odwrotnie w przypadku nadzwyczajnie wysokich cen na początku badanego okresu, staje się on naturalnie niższy, co powinniśmy zacząć obserwować w przyszłym roku. Gospodarcze skutki decyzji wielu krajów w czasie pandemii Covid-19 sprawiły, że ciągu ostatniego półtora roku obserwujemy niestandardowe odchylenia różnych wskaźników od ich przeciętnych poziomów, jednak w dłużnym okresie powinna nastąpić ich normalizacja (statystyczne zjawisko powrotu do średniej). Oczywiście nie oznacza to, że inflacja w Polsce spadnie szybko w okolice celu inflacyjnego NBP (przedział 1,5 – 3,5%), ale z dużym prawdopodobieństwem spadnie z obecnych poziomów.
    • W efekcie obecnie wyceniana przez instrumenty pochodne podwyżka stopy referencyjnej do poziomu powyżej 2% w roku 2022 jest naszym zdaniem wysoka, a zatem można zakładać, że obligacje w dużej mierze zdyskontowały już ten scenariusz.
    • Nie ma też zbyt wielkiej przestrzeni do wzrostu rentowności amerykańskich obligacji skarbowych, z którymi pozostałe rynki obligacji, w tym polski, są skorelowane.
  6. W związku z powyższym potencjał spadków wyceny jednostek uczestnictwa subfunduszu PKO Obligacji Długoterminowych został w naszej ocenie w dużym stopniu wyczerpany. Czynnikami, które powinny natomiast pozytywnie wpływać na wycenę jego jednostek uczestnictwa są:
    • stosunkowo wysoki udział w portfelach obligacji o zmiennym oprocentowaniu, które po najbliższym dostosowaniu wysokości kuponów do nowego wyższego poziomu stawek WIBOR, będą wypłacały wyższe kupony,
    • stosunkowo wysoki udział tzw. obligacji covidowych, których emisje przez BGK i PFR mają się niebawem zakończyć, a zatem zniknie ich podaż na rynku pierwotnym. Z kolei popyt na nie, z racji ich relatywnie wyższej rentowności niż w przypadku obligacji skarbowych utrzyma się, co powinno doprowadzić do wzrostu ich cen na rynku wtórnym, a zatem i w naszych portfelach.
  7. Ze względów prawnych nie możemy rekomendować Państwu podejmowania albo powstrzymywania się od jakichkolwiek działań. Zwracamy jednak uwagę, że wahania wycen instrumentów na rynkach finansowych są ich nieodłączną właściwością. To z nich wynika również potencjał zysku, który może zostać zrealizowany pod warunkiem nieulegania zgubnemu wpływowi emocji. Coraz więcej inwestorów indywidualnych działających na rynkach akcyjnych zdaje sobie sprawę, że najlepszym momentem na zaczynanie inwestycji (a najgorszym na wychodzenie z niej) są zwykle okresy spadków, a nie mocnych wzrostów. Ta sama obserwacja dotyczy każdego rynku, w tym rynku obligacji.
  8. Kluczem do inwestycyjnego sukcesu niezmiennie pozostają złote zasady tzn.:
    • Dywersyfikacja, czyli niestawianie wszystkiego na jeden... fundusz. Dotyczy to również funduszy z jednej grupy, np. obligacji.
    • Systematyczność, czyli rozkładanie inwestycji w czasie (i w razie potrzeby wychodzenie z niej w taki sam sposób), zamiast prób odgadywania najlepszego momentu na jej rozpoczęcie lub zakończenie albo robienie tego pod wpływem bieżących wydarzeń, takich jak podwyżka stóp procentowych.
    • Odpowiedni horyzont czasowy - szczególnie ważny, jeśli w naszym portfelu pojawią się fundusze akcyjne lub fundusze mieszane z udziałem akcji i niezbędny do uwolnienia ich potencjału, ale równie ważny w przypadku funduszy obligacji.

Wszystkim Państwu zainteresowanym bieżącą sytuacją rynkową przypominamy, że nasze komentarze, bieżące wyceny i wiele innych cennych materiałów oraz informacji można otrzymywać od nas bezpośrednio na skrzynkę mailową zapisując się na newsletter pod adresem https://www.pkotfi.pl/newsletter/.